Drive-thru coffeeshop

Mijn interesse werd gewekt toen ik een aantal maanden geleden een nieuwsbericht voorbij zag komen over de aankondiging van de eerste drive-thru waar je binnenkort staatswiet kunt halen. Een drive-thru coffeeshop? Dat concept kende ik tot dan alleen nog maar van de McDonald's. De gedachte dat je dan wiet in plaats van een burger kunt afhalen, maakte me heel nieuwsgierig: zou het echt zo zijn zoals ik het voor me zie? De coffeeshop heeft zijn deuren inmiddels geopend en ik was dan ook erg benieuwd om te checken hoe de afhaallocatie te werk gaat.

Hoe is het idee ontstaan?

De Nederlandse overheid besloot een aantal jaar geleden om te beginnen met het 'wietexperiment'. "We hebben op dit moment te maken met een beleid waarbij het voor coffeeshops niet legaal is om wiet in te kopen, maar we mogen het wel verkopen. Dat vinden wij krom. We zijn voorstanders van legale teelt en verkoop", legt Jamal uit.

Voor het experiment zijn tien proefgemeentes aangewezen. De cannabis zal in die gemeentes gekweekt worden in speciaal gebouwde kassen, al heeft de bouw van die locaties flink wat vertraging opgelopen. "We kunnen niet wachten tot de start van het experiment, want legale, veilige en hoogwaardige verkoop: dat sluit naadloos aan op onze visie."

"Onze gemeente doet mee aan het experiment", legt Jamal verder uit. "De aan ons toegewezen locatie ligt buiten het centrum. Het idee voor een drive-thru coffeeshop is ontstaan toen wij gingen nadenken over goede manieren om klanten te bedienen in combinatie met het tegengaan van verkeersdrukte in onze wijk."

1. Controle legitimatiebewijs

Een belangrijk verschil met de drive-thru van de McDonald's is dat ik bij de ingang van de afhaalstraat opgewacht werd door een medewerkster van de beveiliging. Hoewel er geen minimale leeftijd verbonden is aan het eten van een burger, is het bij een coffeeshop natuurlijk van belang dat geverifieerd wordt dat ik achttien jaar of ouder ben. De beveiligingsmedewerkster controleerde mijn legitimatiebewijs, voordat ze me vroeg of het de eerste keer was dat ik door de drive-thru reed.

Controle legitimatiebewijs

Minimaal 18 jaar

Voor jongeren onder de achttien jaar is het verboden om cannabis in bezit te hebben. Los van dat het slecht is voor je gezondheid, loop je het risico om vervolgd te worden door de politie. Zo riskeer je een werkstraf tussen de 16 en 30 uur en kun je een boete krijgen tussen de 80 en 150 euro.

2. Menukaart checken

Het was inderdaad de eerste keer dat ik vanuit mijn auto wiet ging bestellen. Ik werd dan ook aangenaam verrast door de service die ik kreeg. De medewerkster liep - terwijl ik rustig in mijn auto door de drive-thru reed - met mij mee naar het eerste grote bord dat ik tegenkwam. Daar legde ze me uit dat ik op het bord kon zien welke verschillende wiet- en hasj-soorten ze allemaal verkopen. Ook kon ik zelf de tarieven aflezen. Na een grondige inspectie van de menukaart maakte ik in gedachte mijn keuze, waarna ik rustig mijn gaspedaal intrapte richting de paal waar ik mijn bestelling kon doorgeven.

Menukaart checken

Gedoogbeleid

Hoewel het voor burgers niet toegestaan is om te handelen in cannabis, mogen coffeeshops onder strenge voorwaarden wel wiet en hasj verkopen. Zij worden daarvoor niet strafrechtelijk vervolgd. Dit is de essentie van het gedoogbeleid, valt er te lezen op de website van de Rijksoverheid. Voor de verkoop van wiet en hasj moeten coffeeshops zich aan vooropgestelde regels houden, ook wel de gedoogcriteria genoemd.

Dat mensen niet in cannabis mogen handelen, betekent niet dat meerderjarige Nederlanders het niet in bezit mogen hebben. Het Openbaar Ministerie zal je niet vervolgen als het om kleine hoeveelheden softdrugs gaat. Zo mogen mensen maximaal vijf gram wiet of hasj op zak hebben en mogen ze thuis maximaal vijf hennepplanten hebben.

3. Bestelling doorgeven

"Goedemiddag en welkom bij John & Co! Mag ik uw bestelling?", klinkt het als ik aangekomen ben bij de bestelpaal. Ik ontkom er niet aan om weer aan de McDonald's te denken. Jeetje, het is echt precies hetzelfde, is de gedachte die door mijn hoofd schiet. Terwijl de dame aan de andere kant van de lijn geduldig wacht, geef ik de bestelling door die ik al even in mijn hoofd geoefend heb. "Verder nog iets?", vraagt ze vervolgens vriendelijk. "Nee, dat was het!", roep ik, waarna ze aangeeft dat ik door mag rijden naar het volgende loket. "Daar kunt u betalen en uw bestelling afhalen."

Bestelling doorgeven

Verschil staatswiet en wiet door illegale kweker

Volgens Jamal zal de kwaliteit van cannabis in Nederland alleen nog maar beter worden wanneer deze gemaakt wordt door een kweker die door de overheid aangewezen wordt. "Je kunt natuurlijk veel specifieker bepalen hoe de wiet eruit moet komen te zien. Als de productie van cannabis legaal is en gereguleerd wordt, wordt transparante kwaliteitscontrole natuurlijk ook beter mogelijk."

Nederland loopt wat betreft de productie van staatswiet achter ten opzichte van andere landen. "Ik denk dat het in Nederland straks zal gaan zoals het nu al in bepaalde gebieden van de Verenigde Staten en Canada gaat. Momenteel komt de beste wiet ter wereld uit die gebieden."

4. Betalen en in ontvangst nemen

Eenmaal aangekomen bij het betaalloket realiseer ik me dat dit het einde van de drive-thru is. Waar je op andere plekken wellicht gewend bent om bij het eerste raampje je betaling te doen en bij het volgende loket je bestelling op te halen, worden de twee handelingen bij deze drive-thru coffeeshop op dezelfde plek afgehandeld. Zodra ik bij het loket arriveer, komt er direct een pinautomaat mijn kant op. En nadat ik de betaling contactloos verwerk, ontvang ik meteen mijn bestelling in een papieren bruine zak.

Betalen en in ontvangst nemen

Niet blowen achter het stuur

Naast het feit dat mensen hun wiet via de drive-thru kunnen afhalen, zet de coffeeshop zich ook in om mensen voorlichting te geven. Zo benadrukken ze bij klanten dat blowen achter het stuur ten strengste verboden is. "We geven allereerst mee dat onder invloed rijden niet alleen onverstandig en moreel fout is; het is ook bij wet verboden. In het kader van goede voorlichting leggen we bovendien uit wat de effecten zijn van de producten die we verkopen en vertellen we wat voor invloed blowen heeft op het rijden. Het is voor ons van belang om aan onze klanten duidelijk te maken dat dit niet met elkaar gecombineerd kan en mag worden", legt Jamal uit.

Ondanks dat je vanuit je auto wiet kunt bestellen, betekent het dus niet dat het de bedoeling is om het achter het stuur op te roken. "Denk aan een ritje met de auto naar de slijterij. Je koopt de alcohol ter plekke, maar je drinkt het niet achter het stuur op. Je drinkt het thuis. We geven al onze klanten ook een flyer mee waarop ze alles zelf kunnen nalezen. Daar staat duidelijke informatie op, zoals de gevolgen als je door de politie gepakt wordt en hoelang de werkzame stoffen nog in je lichaam te vinden zijn. We willen met de drive-thru enkel mensen en het verkeer in de wijk ontlasten. Blowen achter het stuur is verboden."

Precies zoals verwacht

De drive-thru experience bleek precies zoals ik verwacht had: het is logisch opgebouwd en het spreekt allemaal eigenlijk voor zich als je er doorheen rijdt. Hoewel het op voorhand misschien lastig voor te stellen is dat je je wiet kunt afhalen zoals je gewend bent bij een van de grote fastfoodketens, komt het proces in de praktijk nagenoeg overeen met hoe je het voor je ziet.

Het concept is onderdeel van het business plan van John & Co, dat met het wietexperiment uitkijkt naar de legalisering van de nu nog illegale (maar gedoogde) inkoop van cannabis. Daarnaast is de kans groot dat de kwaliteit van de wiet omhoog gaat als het kweken ervan legaal wordt. Zoals Jamal zei, loopt Nederland daarin achter ten opzichte van andere landen, zoals de Verenigde Staten en Canada, terwijl we wereldwijd altijd bekendstonden om ons beleid wat betreft softdrugs. Op het gebied van regulering valt er in Nederland dus nog veel te halen. Hoewel het de vraag is hoelang de verkoop van staatswiet nog op zich laat wachten, kunnen we tot die tijd in ieder geval vast vanuit de auto onze bestelling doen.

Hulp bij verslaving

Denk je dat je zelf verslaafd bent? Of maak je je zorgen om iemand in jouw omgeving? Neem contact op met Jellinek voor hulp of de juiste doorverwijzing.